Binh pháp Tôn Tử - Quyết sách kinh doanh

 

Sự tương đồng giữa Quyết sách trên chiến trường và trong kinh doanh

Cũng như trên chiến trường, quyết sách là nhân tố quan trọng hàng đầu trên thị trường. Để có một quyết sách trong kinh doanh, nhà doanh nghiệp phải có sự phân tích chiến lược chuẩn xác, thấy rõ điểm mạnh, điểm yếu của mình, tính toán cái lợi, cái hại khi tiến hành hoạt động kinh doanh, nắm vững lực lượng giữa mình với các đối thủ cạnh tranh. Binh Pháp Tôn Tử đề ra Ngũ sự và Thất kế là những yếu tố cần phân tích trước khi chiến sự đi tới một quyết sách mà chúng ta có thể tham khảo vận dụng vào quyết sách kinh doanh.

Ngũ sự, bao gồm:

1. “Đạo” chỉ mục đích cuộc chiến có hợp với chính nghĩa không.

Trong quản trị kinh doanh, đạo là đạo đức kinh doanh có liên quan đến tầm nhìn, sứ mệnh, chất lượng sản phẩm, trách nhiệm xã hội cũng như lời hứa, cam kết về lợi ích (giá trị) mà một sản phẩm, thương hiệu sẽ cung cấp đến khách hàng.

2. “Thiên” chỉ thiên thời

Trong quản trị kinh doanh đó là cơ hội.

3. “Địa” chỉ Địa lợi

Trong kinh doanh truyền thống đó là lợi thế về địa điểm kinh doanh, sản xuất, vận chuyển, tiêu thụ sản phẩm. Trong thời đại của công nghệ đó là lợi thế về chuỗi giá trị cung ứng

4. “Tướng” - theo Tôn Tử người làm tướng phải có “Ngũ đức”: Trí, Tín, Nhân, Dũng, Nghiêm.

Đó cũng là những phẩm chất không thể thiếu của nhà lãnh đạo doanh nghiệp.

5. “Pháp” chỉ hệ thống luật pháp, quy chế, kỉ luật.

Trong doanh nghiệp đó là chính sách của công nhằm đảm bảo quyền lợi cũng như tạo động lực cho sự cống hiến của nhân viên

Thất kế

Là 7 tiêu chuẩn mà Binh Pháp Tôn Tử cho rằng căn cứ vào đó có thể dự đoán sự thắng lợi trong chiến tranh.

Người lãnh đạo chiến tranh có Đạo (sự sáng suốt) không?

Tướng cầm quân có tài năng không?

Ba là cuộc chiến có hợp với Thiên thời địa lợi không?

Bốn là kỉ cương của quân đội có chặt chẽ không?

Năm là binh lực có đủ mạnh không?

Sáu là binh sĩ có được tập luyện tốt không?

Bảy là việc thưởng phạt có nghiêm minh không?

Đây cũng là những căn cứ để có thể dự đoán tiền đồ của một sự nghiệp kinh doanh. Điều quan trọng trong khi hạ quyết tâm một trận đánh, một cuộc chiến, theo Binh Pháp Tôn Tử phải "biết mình, biết người"; tức là căn cứ vào so sánh lực lượng trên chiến trường để có cách đánh phù hợp. Trong kinh doanh cũng vậy, có chấp nhận một cuộc hợp tác, cạnh tranh hay không? Hợp tác cạnh tranh theo phương thức nào đều phải tính đến so sánh lực lượng giữa doanh nghiệp mình với đối tác.

Chiến lược tạo thế

Cái thế mà người thiện chiến tạo nên có thể ví như tảng đá từ đỉnh núi cao mà giáng xuống, không gì có thể cản nổi. Muốn khi tác chiến có thế đó thì trong thời bình phải dày công “tích thế”, “tạo thế”.

Trong quản trị kinh doanh cũng vậy, phải tích luỹ sức mạnh để tạo ra uy thế của mình, do đó cạnh tranh trên thị trường sẽ mạnh hơn.

Đối với SMEs (Small and Medium Enterprise) nó là lợi thế cạnh tranh từ sự khác biệt từ 

Công nghệ: technology Theo ông Kevin O'Kane, Giám đốc điều hành khối SME, Google châu Á thì gần 98% các doanh nghiệp Việt Nam là SME, khối doanh nghiệp này mang đến 51% tổng số việc làm và đóng góp 40% GDP (số liệu từ năm 2014). Mỗi doanh nghiệp Việt Nam, dù hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh gì, đều cần ứng dụng công nghệ số - bởi nhiều khách hàng của họ đã kết nối mạng. Nhưng đa số các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam hiện nay vẫn chưa có cách thức hiệu quả trong việc tiếp cận khách hàng qua mạng Internet" [1]. Điều đó có nghĩa là doanh nghie65po Việt Nam chúng ta rất kém trong việc tạo thế

Thiếu chính sách hỗ trợ doanh nghiệp từ chính phủ làm mất thế liên doanh của doanh nghiệp, Theo Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) (2015), doanh nghiệp Việt đang nhỏ dần đi. Doanh nghiệp tư nhân càng lớn thì chi phí tuân thủ thủ tục hành chính càng cao, doanh nghiệp có quy mô càng lớn và kinh doanh càng thành công thì bị thanh tra, kiểm tra càng nhiều. Các doanh nghiệp tư nhân, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn đứng ngoài chuỗi giá trị toàn cầu, vẫn chưa bắt tay hợp tác được với các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), chưa nói tới cạnh tranh với những doanh nghiệp, tập đoàn quốc tế. [2]

Một thế khác đó là digital marketing. Theo ông Sandip Roy, marketing kỹ thuật số đang dần thay thế marketing truyền thống [3]. Các DN vừa và nhỏ (SMEs) vẫn còn lúng túng trong quá trình Chuyển đổi số. Tính đến 2019, chỉ mới có 18% doanh nghiệp SMEs Việt Nam đầu tư vào công nghệ đám mây (cloud), 12,7% vào an ninh mạng, và 10,7% vào nâng cấp phần mềm, phần cứng để chuyển đổi số (Theo báo cáo “Chỉ số phát triển kỹ thuật số của doanh nghiệp vừa và nhỏ khu vực Châu Á – Thái Bình Dương” của Cisco vào đầu 2019) 

Câu chuyện về ChatBot về tự động hóa bán hàng, tiếp thị và chăm sóc khách hàng được áp dụng khá rộng rãi ở Singapore thì đối với các doanh nghiệp SMEs đó là câu chuyện của xứ sở thần tiên. Tập đoàn Singtel Innov8 đã đầu tư vào Botbot.Ai thì ở Việt Nam, chatbot chưa được quan tâm đúng mức. Botbot có mặt ở VIệt Nam và cũng đã làm với các tập đoàn lớn như TP Bank, SacomBank. Tuy nhiên chưa có kế hoạch nào cho khách hàng SMEs